Edición del
15 de Mayo de 2024

Ediciones Anteriores
Secciones

Legislación y Avisos Oficiales
Primera sección


SECRETARÍA DE BIOECONOMÍA Y SECRETARÍA DE CALIDAD EN SALUD

Resolución Conjunta 1/2024

RESFC-2024-1-APN-SCS#MS

Ciudad de Buenos Aires, 23/04/2024

VISTO el Expediente N° EX-2021-43504548- -APN-DLEIAER#ANMAT que guarda relación con su similar N° EX-2021-73957211- -APN-DLEIAER#ANMAT;

CONSIDERANDO

Que el Instituto Nacional de Alimentos (INAL) propuso en el ámbito de la Comisión Nacional de Alimentos (CONAL) la revisión de los artículos del Capítulo XII del Código Alimentario Argentino (CAA) que definen a las bebidas analcohólicas.

Que dicha solicitud surgió del trabajo que se realizó en el marco del Programa Federal de Control de Alimentos (PFCA), en vista del diagnóstico de situación -a partir de un relevamiento llevado a cabo por dicho Instituto- de los productos comercializados y la consecuente necesidad de elaborar una propuesta que refleje la verdadera identificación de los productos y actualice los avances y necesidades del sector.

Que en ese ámbito las autoridades sanitarias provinciales acordaron crear un grupo de trabajo “PFCA Centro”, conformado por el INAL y las autoridades sanitarias de las Provincias de BUENOS AIRES, SANTA FE, CÓRDOBA y ENTRE RÍOS, para analizar y desarrollar la propuesta de trabajo.

Que posteriormente la CONAL acordó crear el Grupo de Trabajo ad hoc “Bebidas Analcohólicas”, coordinado por el INAL en conjunto con las Provincias de CÓRDOBA, SANTA FE, BUENOS AIRES, MENDOZA y ENTRE RÍOS, con el mandato de elaborar una propuesta de encuadre para las diferentes bebidas analcohólicas.

Que el mencionado Grupo de Trabajo elevó a la CONAL, como primera instancia, la propuesta que define y encuadra a los productos elaborados a partir de vegetales, la cual fue acordada por la Comisión.

Que, para la elaboración de la propuesta, se contemplaron los aportes del sector regulado sobre tecnologías utilizadas en el país como también la factibilidad y posibles limitaciones, los análisis efectuados por el Laboratorio Nacional de Referencia (LNR) del INAL sobre productos comercializados actualmente, ensayos realizados por la Universidad Nacional de Córdoba, normativa internacional y bibliografía científica.

Que al tratarse de una nueva categoría de productos la CONAL solicitó al Grupo de Trabajo ad hoc “Aditivos Alimentarios” coordinado por el INAL una propuesta de asignación de aditivos la cual fue acordada por la Comisión.

Que en el proyecto de resolución tomó intervención el Consejo Asesor de la CONAL (CONASE) y se sometió a consulta pública.

Que la CONAL ha intervenido expidiéndose favorablemente.

Que los Servicios Jurídicos permanentes de los organismos involucrados han tomado la intervención de su competencia.

Que se actúa en virtud de las facultades conferidas por los Decretos Nros. 815 del 26 de julio de 1999 y 50 del 19 de diciembre de 2019 y sus modificatorios.

Por ello,

EL SECRETARIO DE BIOECONOMÍA

Y

EL SECRETARIO DE CALIDAD EN SALUD

RESUELVEN:

ARTÍCULO 1º.- Incorpórase el subtítulo “PREPARADO VEGETAL BEBIBLE” en el Capítulo XII: “Bebidas Hídricas, Agua y Agua Gasificadas” del Código Alimentario Argentino, cuya ubicación será anterior al Artículo 1010.

ARTÍCULO 2°.- Incorpórase el Artículo 1010, al Capítulo XII: “Bebidas Hídricas, Agua y Agua Gasificadas” del Código Alimentario Argentino, el que quedará redactado de la siguiente manera: “Artículo 1010: se entiende por Preparado vegetal bebible al producto elaborado a partir de la(s) parte(s) comestible(s) de las legumbres y/o frutas secas y/o coco y/o semillas y/o quinoa y/o amaranto y/o alforfón y/o cereales y/o el equivalente a sus harinas, pastas y concentrados proteicos derivados de los anteriores con el agregado de agua y con la adición o no de otras sustancias alimenticias.

El agua utilizada en la elaboración de estos productos debe cumplir con los requisitos establecidos en los artículos 982 o 985 del presente Código.

1. DENOMINACIÓN DE VENTA. Estos productos se denominarán:

1.1 “Preparado vegetal bebible con Y% …” cuando contengan un único ingrediente distintivo, donde “Y” corresponde al porcentaje de ingrediente distintivo utilizado, llenando el espacio en blanco con el nombre de las legumbres y/o frutas secas y/o coco y/o semillas y/o quinoa y/o amaranto y/o alforfón y/o cereales y/o el equivalente a sus harinas, pastas y concentrados proteicos derivados de los anteriores, con caracteres de igual tamaño, realce y visibilidad.

1.2. “Preparado vegetal bebible mezcla con Y% de … y con Z% de …” cuando contengan más de un ingrediente distintivo, donde Y y Z corresponden al porcentaje de los ingredientes distintivos utilizados, llenando los espacios en blanco con el nombre de cada uno de los ingredientes distintivos.

2. COMPOSICIÓN Y REQUISITOS

Por ingrediente/s distintivo/s se entiende aquel o aquellos ingrediente/s vegetal/es que aporta/n identidad al producto y respecto al/a los cual/es requiere una indicación cuantitativa en la denominación.

2.1. Ingredientes obligatorios. El contenido de ingredientes distintivos para estos productos deberá ser como mínimo de: 4% del peso o volumen final para frutas secas y/o maní y/o coco y/o legumbres y/o semillas y/o quinoa y/o amaranto y/o alforfón y/o cereales y/o el equivalente a sus harinas, pastas y concentrados proteicos.

En el caso de productos elaborados por mezclas de ingredientes distintivos el contenido mínimo total entre todos los ingredientes que lo conforman, no debe ser menor a 4%.

En el caso de las frutas secas, deberán utilizarse sin cáscara. Asimismo, tanto las frutas secas como el maní podrán utilizarse con o sin tegumento.

2.2. Ingredientes facultativos. Además, podrán contener en su composición:

a) Jugos, pulpas y/o concentrados de jugos de fruta.

b) Extractos naturales y/o aromatizantes naturales y/o compuestos químicos aislados de estos.

c) Aromatizantes idénticos al natural o aromatizantes artificiales o una mezcla de éstos con los consignados en el Inc b).

d) Café y/o extracto de café y/o cacao y/o chocolate y/o té y/o yerba mate y/o hierbas para infusión y/o especias y/u otros ingredientes autorizados en el presente Código.

e) Edulcorantes nutritivos y no nutritivos contemplados en el presente Código; y los aditivos detallados en el presente artículo.

3. Los ingredientes distintivos utilizados en los preparados vegetales bebibles deberán ser elaborados a través de al menos uno de los siguientes procesos:

a) un proceso químico o bioquímico adecuado que incluye, entre otros, la fermentación, la extracción, el cultivo y el tratamiento enzimático.

b) Tratamientos físicos adecuados que incluyen, entre otros, la separación, la filtración, la ultrafiltración, la condensación, la evaporación, la molienda, la concentración y la pasteurización.

c) Una combinación de tratamientos entre a) y b) o cualquier otro que surja como resultado de la evolución tecnológica y sea aprobado por la autoridad sanitaria competente.

4. ROTULADO

4.1. Cuando el producto contenga ingredientes facultativos mencionados en los incisos a, b, c, y d del punto 2.2, la denominación se deberá completar de la siguiente manera:

• “con jugos de/pulpas de y/o concentrados de jugos de...”, llenando el espacio en blanco con el nombre del/de los vegetales/es utilizados, de acuerdo al inciso a.

• “con sabor a…”, llenando el espacio en blanco con el nombre del sabor que las caracteriza, cuando se encuentren aromatizadas acorde al inciso b.

• “con sabor artificial a …”, llenando el espacio en blanco con el nombre del sabor que imitan, cuando se encuentren aromatizadas acorde al inciso c.

• “con …” cuando se utilicen los ingredientes contemplados en el inciso d.

4.2. Deberá indicarse en el rótulo el porcentaje del o de los ingredientes distintivos utilizados (“X% de ingrediente/s distintivo/s”). El tamaño de dicha leyenda deberá ser con caracteres de buen tamaño, realce y visibilidad próximo a la denominación y no inferior al 50% del nombre de fantasía o marca comercial, según cuál sea más prominente.

4.3. El rotulado de estos productos no deberá contener leyendas, imágenes o representaciones gráficas o alegaciones que sugieran que se trata de leche, que la reemplaza o sustituye o bien es superior desde un punto de vista nutricional.

4.4. Quedan permitidas en el rótulo y/o publicidad, representaciones gráficas relativas a los ingrediente/s distintivo/s.

4.5. Quedan permitidas en el rótulo y o publicidad, representaciones gráficas relativas a los ingredientes opcionales, cuando estos sean referenciales de sabor. A excepción de la gráfica de frutas que sólo podrán utilizarse cuando contengan al menos 10% en peso o volumen de lo especificado en el inciso a) en la composición.

5. ADITIVOS

En la elaboración de preparados vegetales bebibles se admitirá el uso de los aditivos que se indican en la Tabla I, en las concentraciones máximas indicadas en el producto final.

TABLA I

PREPARADOS VEGETALES BEBIBLES

INSNombreConcentración Máxima (g/100 ml)
ACIDULANTES
260Ácido acéticoquantum satis
270Ácido láctico (L-, D- y DL-)quantum satis
330Ácido cítricoquantum satis
334Ácido tartárico0,5
338Ácido fosfórico0,07 (como P2O5)
REGULADORES DE ACIDEZ
261Potasio acetatoquantum satis
262 iSodio acetatoquantum satis
296Ácido málico (D-,L-)quantum satis
327Calcio lactatoquantum satis
329Magnesio lactato (D-, L-)quantum satis
331 iSodio (mono) citratoquantum satis
331 iiiSodio (tri) citrato, sodio citratoquantum satis
332 iPotasio (mono)quantum satis
334Ácido Tartárico0,5
335 iSodio-(mono) Tartrato0,5 (como ácido tartárico)
335 iiSodio-(di) Tartrato0,5 (como ácido tartárico)
336 iPotasio Tartrato Ácido, Potasio Bitartrato, Potasio-(mono) Tartrato0,5 (como ácido tartárico)
336 iiPotasio Tartrato Neutro, Potasio d-Tartrato, Potasio-(di) Tartrato0,5 (como ácido tartárico)
337Potasio y sodio tartaro0,5 (como ácido tartárico)
338Ácido Fosfórico, Ácido Orto-Fosfórico0,07 (como P2O5)
339 iSodio-(mono) Fosfato, Sodio Monofosfato, Sodio-(mono) Ortofosfato0,07 (como P2O5)
339 iiFosfato disódico0,07 (como P2O5)
340 iPotasio-(mono) Fosfato, Potasio Fosfato Ácido, Potasio-(mono) Ortofosfato0,07 (como P2O5)
340 iiPotasio-(di) Fosfato, Potasio-(di) Monofosfato, Potasio-(di) Ortofosfato0,07 (como P2O5)
341 iCalcio Fosfato Monobásico, Fosfato monocálcico, Ortofosfato monocálcico0,07 (como P2O5)
341 iiCalcio (di) Fosfato, Calcio fosfato dibásico, calcio (di) ortofosfato0,07 (como P2O5)
341 iiiCalcio-(tri) Fosfato, Calcio Fosfato Tribásico, Calcio-(tri) Ortofosfato0,07 (como P2O5)
350 iSodio (mono) malato, sodio hidrógeno malatoquantum satis
350 iiSodio (di) malatoquantum satis
352 iiCalcio (mono) malato, calcio malato ácidoquantum satis
355Ácido Adípico0,2
365Sodio fumaratoquantum satis
380Amonio (tri) citratoquantum satis
342 iFosfato diácido de amonio0,1 (como P2O5)
342 iiHydrogenfosfato diamónico0,1 (como P2O5)
343 iFosfato diácido de magnesio0,1 (como P2O5)
343 iiiFosfato trimagnésico0,1 (como P2O5)
450 iDifosfato disódico0,1 (como P2O5)
450 iiiDifosfato tetrasódico0,1 (como P2O5)
450 vDifosfato tetrapotásico0,1 (como P2O5)
450 viiDifosfato diácido de calcio0,1 (como P2O5)
450 ixDifosfato diácido de magnesio0,1 (como P2O5)
451 iTrifosfato pentasódico0,1 (como P2O5)
451 iiTrifosfato pentapotásico0,1 (como P2O5)
500 iSodio carbonatoquantum satis
500 iiSodio bicarbonato, sodio carbonato ácidoquantum satis
500 iiiSodio sesquicarbonatoquantum satis
501 iPotasio carbonatoquantum satis
501 iiPotasio hidrógeno carbonato, potasio bicarbonato, potasio carbonato ácidoquantum satis
503 iAmonio carbonatoquantum satis
504 iiMagnesio hidrógeno carbonato, magnesio bicarbonato, magnesio carbonato ácidoquantum satis
524Sodio hidróxidoquantum satis
525Potasio hidróxidoquantum satis
526Calcio hidróxidoquantum satis
527Amonio hidróxidoquantum satis
528Magnesio hidróxidoquantum satis
529Calcio óxidoquantum satis
574Ácido glucónico (D-)quantum satis
575Glucono-delta-lactonaquantum satis
577Potasio gluconatoquantum satis
578Calcio gluconatoquantum satis
580Magnesio gluconatoquantum satis
ANTIESPUMANTES
900 aDimetilpolisiloxano0,001
ANTIOXIDANTES
300Ácido ascórbico (L-)quantum satis
304Ascorbil Palmitato0,01
305Ascorbil Estearato0,01
307Tocoferol, alfa-tocoferol0,05 sobre materia grasa
310Propil galato0,01 sobre materia grasa
315Ácido eritórbico, ácido isoascórbicoquantum satis
316Sodio eritorbato, sodio isoascorbatoquantum satis
322Lecitinasquantum satis
325Sodio lactatoquantum satis
326Potasio lactatoquantum satis
384Isopropil citrato (mezcla)0,01 sobre materia grasa
COLORANTES
100 iCúrcuma/Curcumina0,01 (como curcumina)
101 iRiboflavina0,003
101 iiRiboflavina 5’-fosfato de sodio0,003
101 iiiRiboflavina de Bacillus subtilis0,003
102Tartrazina0,01
104Amarillo de Quinoleína0,01
110Amarillo Ocaso FCF, Amarillo Sunset0,01
120Cochinilla, Acido Carmínico, Carmín, sales de Na, K, NH4y Ca0,01
122Azorrubina0,005
123Amaranto, Bordeaux S0,005
124Rojo Punzó0,001
127Eritrosina0,01
129Rojo 40, rojo allura AC0,005
131Azul patente V0,01
140 iClorofilaquantum satis
140 iiClorofilinaquantum satis
140 iiiClorofilina cúpricaquantum satis
143Verde Indeleble, Verde Rápido FCF, Fast Green FCF0,005
150 aCaramelo I – simplequantum satis
150 bCaramelo II - proceso sulfito causticoquantum satis
150 cCaramelo III - proceso amonio0,5
150 dCaramelo IV - proceso sulfito amonio0,5
151Negro Brillante BN, Negro PN0,01
155Marrón HT0,005
160 a iBeta-caroteno (sintético idéntico al natural)0,005
160 a iiCarotenos: extractos naturales0,002 (como Bixina)
160 bRocu, Annatto extracto, Urucum, Bixina, Norbixina, sales de Na y K0,02
160 dLicopeno0,01
160 eBeta-apo-8’Carotenal0,01
160 fEster Metílico o Etílico del Ácido Beta-Apo8’ Carotenoico0,01
161 bLuteína0,01
161 gCantaxantina0,0005
163 iiExtracto de cáscara de uva0,03
172 iÓxido de hierro, negro0,01
172 iiÓxido de hierro, rojo0,01
172 iiiÓxido de hierro, amarillo0,01
CONSERVADORES
200Ácido sórbico0,08
202Potasio sorbato0,08
203Calcio sorbato0,05
205Ácido benzoico0,05 (como ác. benzoico)
211Sodio benzoato0,05 (como ác. benzoico)
212Potasio benzoato0,05 (como ác. benzoico)
213Calcio benzoato0,03
218Metil para-hidroxibenzoato, Metilparabeno0,03
219Sodio metil para-hidroxibenzoato, Sodio metilparabeno0,004
220Azufre dióxido, Anhidrido sulfuroso0,004 (como SO2)
221Sodio sulfito0,004 (como SO2)
222Sodio bisulfito, Sodio sulfito ácido0,004 (como SO2)
223Sodio metabisulfito0,004 (como SO2)
224Potasio metabisulfito0,004 (como SO2)
225Potasio sulfito0,004 (como SO2)
226Calcio sulfito0,004 (como SO2)
227Calcio bisulfito, Calcio sulfito ácido0,004 (como SO2)
228Potasio bisulfito0,004 (como SO2)
242Dimetil dicarbonato0,025
EMULSIONANTES
322Lecitinasquantum satis
405Propilenglicol alginato0,05
444Sacarosa acetato isobutirato0,03
445Esteres Glicéricos de Colofonia, Ester Gum, Esteres de Glicerol con Resina de madera0,01
ESPESANTES
405Propilenglicol alginato0,05
407Carragenina (incluido furcellaran y sus sales de sodio y potasio), musgo irlandésquantum satis
410Goma garrofín, goma caroba, goma algarrobo, goma jataíquantum satis
412Goma guarquantum satis
414Goma arábiga, goma acaciaquantum satis
415Goma xántica, goma xantan, goma de xantanoquantum satis
416Goma karaya, goma sterculia, goma carayaquantum satis
418Goma gellanquantum satis
440Pectina, pectina amidadaquantum satis
461Metilcelulosaquantum satis
463Hidroxipropilcelulosaquantum satis
464Hidroxipropilmetilcelulosaquantum satis
465Metiletilcelulosaquantum satis
466Carboximetilcelulosa sódicaquantum satis
469Carboximetilcelulosa sódica hidrolizada enzimáticamentequantum satis
471Mono y diglicéridos de ácidos grasosquantum satis
966Lactitolquantum satis
1200Polidextrosasquantum satis
ESPUMANTES
958Glicirricina0,005
999Quilaya extracto0,02
ESTABILIZANTES
405Propilenglicol alginato0,05
407Carragenina (incluido furcellaran y sus sales de sodio y potasio), musgo irlandésquantum satis
410Goma garrofín, goma caroba, goma algarrobo, goma jataíquantum satis
412Goma guarquantum satis
414Goma arábiga, goma acaciaquantum satis
415Goma xántica, goma xantan, goma de xantanoquantum satis
416Goma karaya, goma sterculia, goma carayaquantum satis
418Goma gellanquantum satis
440Pectina, pectina amidadaquantum satis
444Sacarosa acetato isobutirato0,03
445Esteres Glicéricos de Colofonia, Ester Gum, Esteres de Glicerol con Resina de madera0,01
466Carboximetilcelulosa sódicaquantum satis
472 cEsteres de mono y diglicéridos de ácidos grasos con ácido cítricoquantum satis
472 eÉsteres de Mono- y Diglicéridos de Ácidos Grasos con Ácido Diacetil-tartárico0,04
473Esteres grasos de la Sacarosa, Sacaroesteres, Esteres de Ácidos Grasos con sacarosa0,1
480Sodio Dioctil Sulfosuccinato0,001
504 iMagnesio carbonato, magnesio carbonato básicoquantum satis
511Magnesio cloruroquantum satis
1200Polidextrosasquantum satis
HUMECTANTES
421Manitolquantum satis
422Glicerina, glicerolquantum satis
967Xilitolquantum satis
968Eritritolquantum satis
1200Polidextrosasquantum satis
1518Triacetina, gliceril triacetatoquantum satis
RESALTADORES DE SABOR
620Acido glutámico (L(+)-)quantum satis
621Sodio (mono) glutamato, sodio glutamatoquantum satis
622Potasio (mono) glutamatoquantum satis
623Calcio diglutamatoquantum satis
624Monoamonio glutamatoquantum satis
625Magnesio diglutamatoquantum satis
957Taumatinaquantum satis
968Eritritolquantum satis
SECUESTRANTES
331 iSodio (mono) citratoquantum satis
331 iiiSodio (tri) citrato, sodio citratoquantum satis
332 iPotasio (mono) citrato, potasio hidrógeno (di) citratoquantum satis
332 iiPotasio (tri) citrato, potasio citratoquantum satis
333Calcio (tri) citrato, calcio citratoquantum satis
338Ácido Fosfórico, Acido Orto-Fosfórico0,07 (como P2O5)
385Sodio-(di) EDTA Cálcico, Calcio Disodio Etilendiamina Tetraacetato0,0035
386Sodio-(di) EDTA, Sodio(di) Etilendiamina Tetraacetato0,0035
451 iiTrifosfato pentapotásico0,30 (como P2O5)
452 iSodio Polifosfato, Sodio Metafosfato, Sodio Hexametafosfato, Sal de Graham0,07 (como P2O5)
516Calcio sulfatoquantum satis
575Glucono-delta-lactonaquantum satis
576Sodio gluconatoquantum satis
578Calcio gluconatoquantum satis

AROMATIZANTES / SABORIZANTES: Podrán ser adicionados de agentes aromatizantes/saborizantes autorizados por el presente Código.

Para cuando en una determinada función se autoricen más de un aditivo, con concentración máxima numérica asignada, las sumas de las cantidades a utilizar en un alimento no podrán ser superior a la cantidad máxima del aditivo permitido y la cantidad de cada aditivo no podrá ser superior a su límite individual.

Cuando un aditivo tenga una o más funciones asignadas a un mismo alimento, la cantidad a utilizar en ese alimento no podrá ser superior a la cantidad indicada en la función en la que se asigne mayor concentración”.

ARTÍCULO 3º.- Incorpórase el Artículo 1010 bis al Capítulo XII: “Bebidas Hídricas, Agua y Agua Gasificadas” del Código Alimentario Argentino, el que quedará redactado de la siguiente manera: “Artículo 1010bis: Se entiende por Polvo para obtener preparado vegetal bebible al producto en polvo que por la dilución indicada en el rótulo permita obtener un preparado vegetal bebible que cumpla con las exigencias del Artículo 1010.

1. DENOMINACIÓN DE VENTA

En todos los casos, la denominación de venta de estos productos será “Polvo para obtener preparado vegetal bebible…” completando la denominación según corresponda al tipo de preparado vegetal resultante.

2. COMPOSICIÓN

Los ingredientes obligatorios y facultativos deberán estar presentes de acuerdo con los requisitos establecidos en el Artículo 1010, según la correspondiente clasificación del producto reconstituido.

3. ADITIVOS

Se admiten las funciones y los aditivos establecidos por el Artículo 1010 inciso 5, Tabla I, a excepción de la función conservador. Las concentraciones no deberán superar en ningún caso el máximo permitido del producto listo para consumir.

Se admite el uso de antiaglutinantes/antihumectantes y de un humectante en cantidades tales que el producto listo para el consumo contenga como máximo las concentraciones que se indican en la Tabla II.

TABLA II

POLVO PARA OBTENER/RECONSTITUIR PREPARADO VEGETAL LÍQUIDO O BEBIBLE.

INSNombreConcentración Máxima (g/100 ml)
ANTIAGLUTINANTE / ANTIHUMECTANTES
170 iCalcio carbonatoquantum satis
341 iiiCalcio-(tri) Fosfato, Calcio Fosfato Tribásico, Calcio-(tri) Ortofosfato0,07 (como P2O5)
460 iiCelulosa en polvoquantum satis
504 iMagnesio carbonato, magnesio carbonato básicoquantum satis
530Magnesio óxidoquantum satis
551Silicio dióxido, sílicequantum satis
552Calcio silicatoquantum satis
553 iMagnesio silicatoquantum satis
553 iiiTalco, metasilicato ácido de magnesioquantum satis
HUMECTANTE
325Sodio lactatoquantum satis
480Dioctil sulfossuccinato de sodio0,001
1518Triacetina, gliceril triacetatoquantum satis

ARTÍCULO 4°.- La presente Resolución entrará en vigencia al día siguiente de su publicación en el BOLETÍN OFICIAL DE LA REPÚBLICA ARGENTINA, otorgándose a las empresas un plazo de DIECIOCHO (18) meses para su adecuación.

ARTÍCULO 5°.- Comuníquese, publíquese, dése a la DIRECCIÓN NACIONAL DEL REGISTRO OFICIAL y archívese.

Fernando Vilella - Leonardo Oscar Busso

e. 29/04/2024 N° 24712/24 v. 29/04/2024

Fecha de publicación 29/04/2024